Met de camper naar Vilnius, Litouwen

Onze reis door Wit-Rusland en Rusland begint in Vilnius, hoofdstad van Litouwen. In drieënhalve dag zijn we er, dwars door Duitsland en Polen naar toe gereden. We brengen drie dagen door in deze stad vol kerken en bezoeken ook het kasteel van Trakai. 


Vanaf de kleine camping Downtown Forest, bij een hostel, lopen we in een kwartiertje naar de stad. Bij de VVV in het Stadhuis kopen we een stadswandeling en die volgen we zo goed mogelijk. De wandeling leidt ons door de mooie oude binnenstad en langs vele van de circa 30 kerken, die hier in de oude stad staan. De meeste zijn Rooms-katholiek, een aantal Grieks-orthodox. De vele kerken in barokstijl, de mooie hoofdstraat, de kleinere zijstraten met keien-bestrating en de enige overgebleven stadspoort zijn het met elkaar waard dat de binnenstad op de UNESCO-Werelderfgoedlist staat. 






Kathedraal
Pronkstuk is de grote kathedraal, die oogverblindend wit staat te pronken op een immens plein. De kerk dateert uit eind 18e eeuw en is gebouwd in de stijl van het classicisme. Het enorme bouwwerk lijkt dan ook op een Griekse tempel. De vele kerken zijn aan de buitenkant vaak verrassend mooi onderhouden, Binnen vallen vele wat tegen; vaak zijn ze in de Sovjettijd leeggehaald en in gebruik geweest als opslagplaats of museum. Maar sommige zijn zeker de moeite waard.



Baltische Weg

Op het plein bij de Kathedraal begon (of eindigde) ook de ruim 600 kilometer lange Baltische Weg van Vilnius in Litouwen, via Riga in Letland tot Tallinn in Estland, die op 23 augustus 1989 werd gevormd door zo’n twee miljoen mensen. Arm-in-arm vormden zij - in de zomer voordat de Berlijnse Muur viel – die avond een menselijke ketting als vreedzaam protest tegen de Russische overheersing van de Baltische staten en tegelijkertijd als een eis voor onafhankelijkheid. De mensen droegen nationale vlaggen en zongen nationale liederen die vijftig jaar lang verboden waren geweest. Het was die dag vijftig jaar geleden dat het geheime Molotov–Ribbentroppact werd gesloten. Hoe moedig en bijzonder die menselijke ketting was, realiseren we ons als we ons verdiepen in de geschiedenis van dit land. 


Geschiedenis

Die geschiedenis gaat ver terug maar al we ons beperken tot de laatste 120 jaar, dan leren we dat Litouwen eind 19e eeuw bij Rusland hoorde, in de Eerste Wereldoorlog door de Duitsers werd bezet en zich in 1918, na de turbulente tijd van de Russische Revolutie, met stilzwijgende goedkeuring van de Duitsers, onafhankelijk verklaarde. Twintig jaar later sloten Rusland en Duitsland het geheime Molotov-Von Ribbentroppact. Daarin spraken zij als in een soort kwartetspel 'mag ik van jou de Baltische Staten, mag ik van jou dan Polen'  af dat de Baltische staten onder Rusland zouden vallen en Polen onder Duitsland. Kort na dat geheime akkoord bezette het Rode Leger Litouwen en begon de Russische overheersing. 

In Wereldoorlog II hield Duitsland geen woord en viel het land binnen. De grote Joodse gemeenschap van Vilnius werd in een ghetto ondergebracht en later gedeporteerd naar een vernietigingskamp. In de binnenstad zien we plaquettes, die aangeven hoe groot (of liever gezegd hoe klein) dit getto was, waar 30.000 mensen bijeen werden gedreven, als arbeidskrachten werden ingezet en later naar vernietigingskampen werden gebracht. Slechts een heel klein aantal van de in totaal meer dan 40.000 Joden  overleefde de oorlog een keerde terug. 


KGB-hoofdkantoor

Na afloop van de oorlog namen de Russen met harde hand weer het bestuur van Litouwen over. Een deel van de bevolking werd in Siberië te werk gesteld. Hoe de KGB alles en iedereen in de gaten hield en mensen, die zich in Russische ogen verdacht gedroegen oppakte, in werkkampen onderbracht of gevangen zette, zien en lezen we in het interessante Museum voor Genocideslachtoffers, vroeger het KGB-hoofdkantoor. Ook de geschiedenis van de Partizanen, mannen tussen de 20 en 30 jaar, die jarenlang streden voor onafhankelijkheid van het land, wordt hier behandeld. In de kelder van het gebouw is de oude gevangenis met kale cellen, waar nauwelijks daglicht binnen kwam en het kunstlicht dag en nacht brandde en verhoorkamers. We zijn er stil van. 

De geschiedenis van Riga, hoofdstad van Letland, heeft veel overeenkomsten met die van Vilnius. Sandra van Stralend Schrijven geeft er een mooi overzicht van. 


Moderne stad

De menselijke ketting van 1989 heeft er uiteindelijk toe geleid, dat Litouwen in 1991 weer een onafhankelijke staat werd, los van Rusland. Tegenwoordig is Vilnius een moderne stad met tal van fraaie winkels, terrasjes en restaurants. Wie tafelkleden of handdoeken van puur linnen zoekt, vindt hier volop keus. Ook sieraden van amber zijn hier volop te koop. De stad heeft ook een belangrijke universiteit en de 20.000 studenten die hier studeren geven Vilnius een jeugdige uitstraling. 


Frank Zappa

Niet ver van het KGB-hoofdkwartier gaan we nog even langs bij een standbeeld van Frank Zappa. Deze Amerikaanse gitaarrocker heeft niet of nauwelijks iets met Litouwen te maken maar kreeg dit standbeeld op initiatief van een van de vrijgevochten geesten van Uzupis en als symbool van de herwonnen vrijheid van het land. 


Uzupis

De volgende dag doen we de wandeling nog eens dunnetjes over maar nu onder leiding van een jonge gids. Op donderdag, vrijdag en zaterdag organiseert een klein bureau om 11.00 uur gratis wandelingen vanaf het pleintje met standbeeld van een engel in de wijk Uzupis, vlakbij de camping. Met zo’n wandeling gaan we mee. Deze wijk, die letterlijk betekent ‘aan de andere kant van de rivier’ was een oude, vervallen wijk met stinkende leerlooierijen en prostitutie totdat een groep kunstenaars zo’n twintig jaar geleden hier een eigen republiek stichtte. Uzupis heeft zijn eigen president, zijn eigen geld (te wisselen in een paar cafés in de wijk), zijn eigen volkslied en zijn eigen leger, bestaande uit drie soldaten. Maar omdat Uzupis pacifistisch is, is dat leger ook weer opgeheven. Het belangrijkste is de eigen grondwet, die in maar liefst 25 talen op een muur is opgehangen en eindigt met drie wijsheden: jaag geen overwinning na, geef je niet over en geef nooit op. De gids weet er leuk en interessant over te vertellen. 


Daarna leidt hij onze door de oude stad en vertelt hij onderhoudend over de geschiedenis van de stad en over de verschillende kerken, het parlement en de universiteit., waar we allemaal langs komen. Kortom, een aanrader, deze tocht. 

Op onze laatste dag in Vilnius wandelen we nog eens door de leuke wijk Uzupis en lopen we langs de rivier tot aan een houten trap, die ons via meer dan 330 treden naar de top van een heuvel brengt, waarop drie kruizen staan. Van daaruit hebben we een prachtig uitzicht over de stad. 



Kerk van Petrus en Paulus

We dalen weer af en lopen verder naar de kerk van Petrus en Paulus. Het is een van de weinige kerken met een bijzonder interieur. Het plafond en de pilaren van deze kerk zijn letterlijk bedekt met witte beelden. We kijken ons ogen uit en ontwaren naast heiligen ook blote engeltjes, dieren en vele bloemenranken.





De rest van deze zaterdag brengen we door met slenteren door de levendige hoofdstraat en mensen kijken op enige van de vele terrassen. 


Kasteel van Trakai

Voordat we zondag naar de verzamellocatie op camping Harmonie rijden, maken we nog een uitstapje naar het kasteel van Trakai, dat zo’n 30 kilometer ten westen van Vilnius in een meer ligt. Het kasteel ziet eruit, zoals een kasteel in een sprookjesboek eruit ziet.

 Foto’s in het kasteel laten zien dat het in 1937 niet meer was dan een ruïne maar sindsdien is het in fases gerestaureerd en nieuw neer gezet. In de gerestaureerde zalen, kamers en galerijen worden allerlei gebruiksvoorwerpen tentoongesteld, variërende van glaswerk en porselein tot harnassen en pijpen. Het kasteel ligt prachtig en de omgeving is duidelijk populair bij de lokale bevolking. Na het kasteelbezoek zitten we heerlijk op een terras aan de waterkant en slaan de vele families en groepen gade, die deze zonnige zondag hier komen doorbrengen.
Daarna rijden we naar camping Harmonie, waar we de rest van de groep ontmoeten.
Vilnius en het kasteel van Traika zijn de enige plaatsen in Litouwen, die we op de heenweg hebben bezocht. Op de terugweg zijn we ook nog gestopt bij de in Noord Litouwen liggende Heuvel der Kruizen. 

Aanrijroute

We zijn in Viilnius terecht gekomen na een 1700 kilometer lange rit, dwars door Duitsland en Polen. Door tijdgebrek hebben wij voornamelijk autoweg gereden en dat levert weinig bezienswaardigs op. 

Na Warschau werd de rit interessanter, vooral het noord-oosten van Polen met zijn vele meren en bossen en de ooievaarsnesten op de palen van het bovengrondse elektriciteitsnet was leuk om door te rijden.

We hebben drieënhalve dag nodig gehad om de afstand te overbruggen. 

Dag 1 
Overnacht in Braunschweig. Gratis camperplaats bij een park en op loopafstand van de binnenstad met heel veel winkels (deels open tot 8 uur) en restaurants. Campercontact no 10460 . De stad heeft in de oorlog veel te lijden gehad van bombardementen maar een aantal oude gebouwen is gespaard gebleven. Net buiten het voetgangersgebied ligt de kleine Schadt’s brouwerij. Deze was helaas gesloten toen wij er waren maar is overdag te bezichtigen. Bij de brouwerij hoort een café-restaurant, waar men simpele maar smakelijke gerechten serveert. En vanzelfsprekend grote pullen bier. 





Dag 2 
Overnacht in Lodz in Polen. Langs de autoweg van Poznan naar Warschau zijn weinig overnachtingsmogelijkheden. De paar campings die er zijn gaan vaak pas op 1 mei open Wij vonden uiteindelijk een plaatsje voor de nacht in Lodz, op een mix-parking naast de Joodse Begraafplaats. Campercontact no.61384  Er zijn geen voorzieningen, op een dixie bij de begraafplaats na. Eigenlijk ziet het er uit als een gedoogplaats maar we hebben er rustig kunnen staan. 

Dag 3 
Overnacht in Noord-Polen bij Nowinka (Campercontact no51587. ) Ook deze camping Widok bij een meer is pas open op 1 mei. We mochten echter toch op het terrein overnachten en omdat de voorzieningen nog niet open waren, hoefden we niet te betalen. Het plaatsje, met uitzicht op een sprookjesachtig meer, hoort meteen bij onze top-tien favorieten! 


Dag 4, 5  en 6 
Overnacht in Vilnius op camping Downtown Forest, een wat rommelig campinkje bij een hostel en op loopafstand van de oude stad. Er is plaats voor 6 campers en je kunt gebruik maken van douche en toilet in het hostel.

Dag 7 en 8
Overnacht op Camping Harmonie in Rudiskes. Campercontact no.9820. De camping wordt beheerd door Nederlander Wim. Er is internet. In Rudiskes is een supermarkt. Een stukje verder op de weg naar Traika kun je diesel en LPG tanken.


Zie voor andere mogelijk overnachtingsplaatsen de terugreis 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten