Van Byrkjelo via Gletsjermuseum naar Vik

22 juni, zondag   Dag 17

Gletsjermuseum

Een gletsjer ontstaat door sneeuw die tijdens de zomers niet weg smelt maar in de loop van meerdere jaren is samengedrukt en langzaam tot gletsjerijs is omgevormd.  Zo lezen en leren we in het Noors Gletsjermuseum in Fjaerland.

In het museum bekijken we een indrukwekkende film over de Jostedalsbreen, de grootste gletsjer op het Europese vasteland. We lezen er waarom het ijs blauw toont en het gletsjerwater groen en nog veel meer wetenswaardigs over ijs, over het klimaat en over energieopwekking via de gletsjer.  Kortom, een interessant museum, waar we op deze bewolkte dag heel wat tijd doorbrengen.

Via lange tunnels voert onze route ons verder naar het Sognefjord. 

Solvorn

Solvorn

Helaas is het te laat om over te varen en het staafkerkje van Urnes te bekijken; het blijft bij de vriendelijke houten huisjes in Solvorn.  Via de 55 rijden we verder westwaarts langs het brede fjord naar  Hella om daar over te varen naar Vangnes.

Een plaatsje voor de nacht vinden we op een camping langs het fjord.

Uitzicht vanuit de camper op Camping Tveit in Vik i Sogn

Alternatief: Je kunt er ook voor kiezen om vanaf Skei de E13 westwaarts te blijven volgen en in Moskog linksaf de 13 te nemen. Ook een toeristische route. Je komt dan in Balestrand en kunt daar de veerboot nemen naar Vangnes.  Via deze route mis je het gletsjermuseum en de vele tunnels tussen Skei en Sogndal. 

Gereden: 151 kilometer

Overnacht: Tveitcamping aan RV 13 in Vik i Sogn

Weer: Gehele dag bewolkt, ca. 13 graden.

Vik - Bergen - Flam

23, 24,  25 juni,    Dag 18,19,20

Soms moet je bijna twee keer dezelfde weg rijden om een bedachte route te kunnen volgen. Dit geldt voor ons bij bezoek aan Bergen. 

Via Vik  rijden we met de camper door een stil en deels wit landschap over een weer spectaculair stijgende en dalende weg naar wintersportplaats Voss. De weg is weliswaar sneeuwvrij maar op de berghellingen is de sneeuw nog lang niet weggesmolten. Het levert een in de zon schitterend gezicht op van witte sneeuwstukken, die afsteken tegen het groen van bergweiden en mos en het zwart en grijs van rotsen. 

Staafkerkje in Vik 

Om het idyllische plaatje compleet te maken lopen wat lager in het dal de schapen over de weg.  

Het stuk van Voss naar Bergen voert door vele tunnels en is veel minder spectaculair.

Bergen

In Bergen zelf brengt de sneltram ons in een kwartier tijd van de camperplaats bij de Bergens Hallen naar het centrum. Bergen is een populaire aanleghaven voor cruiseschepen – we tellen er deze dag maar liefst vijf – en dat is te merken. De stad wordt letterlijk overstroomd door toeristen. Op de beroemde vismarkt kun je over de hoofden lopen. Voor de kooplieden een reden te meer om hun verse zalm, kabeljauw krabben en garnalen van flinke prijzen te voorzien!  

Bergen is een studentenstad en al die jonge mensen zorgen voor een levendige en studentikoze sfeer. 

De stad is ruim 900 jaar geleden gesticht, in de nadagen van het tijdperk van de Vikingen. In de middeleeuwen was Bergen een van de belangrijkste steden ik het Hanzeverbond en dat is nog goed terug te zien in Bryggen.  In de 17e en 18e eeuw was Bergen het centrum van de handel tussen Scandinavië en de rest van Europa.

De bergen rondom het stadscentrum, de hanzewerf en de vismarkt maken van Bergen een leuke en levendige stad. We slenteren langs de kleurrijke oude pakhuizen in Bryggen, hèt bekende gezicht van Bergen, lopen door de straatjes achter de hoofdstraat, laten ons met een toeristentreintje omhoog rijden en bezoeken tot slot het Hanzenmuseum. Bergen is een oude Hanzestad, die eeuwen leefde van de uitwisselingshandel van graan en stokvis. In het leuke museum is te zien hoe de handelaren en de leerlingen woonden en werkten. 

Meer lezen over Bergen? Sandra van Stralend Schrijven schreef dit artikel over Bergen

Vanuit Bergen gaan we via dezelfde weg vol tunnels terug naar Voss. Ten noorden van Voss voert de E16 ons eerst langs alweer een prachtige waterval en vervolgens naar het adembenemende einde van het Naerovfjord bij Gudvangen. 

Waterval bij Voss

Fjord bij Gudvangen

Gudvangen

We hoeven er geen discussie over te voeren: Gudvangen is een toeristisch punt, compleet met Viking, maar o, wat is het er mooi. Het uitzicht op het spiegelende fjord hadden we niet willen missen.

Om van hier met de veerboot met camper en al in twee uur over het fjord naar Flam te varen is weliswaar heel aantrekkelijk maar de ruim 150 euro kostende vaartocht vinden we toch te begrotelijk.  Door twee tunnels rijden we dus in twintig  minuten naar Flam, waar we de rest van de middag lekker in de zon zitten op de gelijknamige camping. 

Alternatief: Om de relatief saaie weg met tunnels van Bergen naar Voss voor de tweede keer te vermijden zou je ook vanaf Bergen de toeristische weg nr 7 langs het Hardangerfjord kunnen nemen naar Eidfjord. Je kunt dan de dagen tot dag 24 in omgekeerde volgorde doen. Van Flam kun je dan via Gudvangen naar Voss rijden en daarvandaan weg 13 volgen.  

Gereden: 181 km van Vik naar Bergen; 169 km van Bergen naar FlamOvernacht: Camperplaats bij Bergens Hallen in Bergen, twee nachten Overnacht: Camping FlamWeer: Zonnig, half bewolkt, 22 tot 25 graden

Flam - trein en fjordvaren

26 en 27 juni,    Dag 21 en 22

Treinrit

Wie in Flam is, gaat vanzelfsprekend met de trein naar Myrdal. Dat doen wij dus ook.  Het lijntje Myrdal-Flam is een zijtak van de grote spoorlijn Oslo-Bergen en dateert uit 1940. Zo’n twintig jaar is er gebouwd aan dit twintig kilometer lange lijntje, vooral om de twintig tunnels met de hand uit te hakken.  Het lijntje stijgt naar ruim 800 meter hoogte en is daarmee een wonder van spoorwegvernuft. De trein tuft weer door een prachtig landschap.

Op een klein stationnetje, 's morgens in de vroegte . . . ..

Dansende nimf

Hoogtepunt is de stop bij een grote waterval, waar plotseling de nimfen uit een eerder vertelde sage lokkend dansend opduiken.  

Vanuit Myrdal kun je terug fietsen per mountainbike. Wij laten die mogelijkheid over aan sportieve jonge mannen en kiezen er zelf voor de helft van het traject terug te wandelen. 

Geiten op ons pad

Een mooie wandeling over een alsmaar dalend pad, lekker in de zon en door een prachtig landschap.  De spoorbaan is nooit ver weg en op een stationnetje in niemandsland stappen we weer op de trein voor het laatste stuk terug. 

Tip1: Ook al loop je maar de helft van het traject terug dan loont het toch om een retourtje te kopen. Dat is voordeliger dan een heel en een half enkeltje. 

Tip2: Wij kochten de treinkaartjes gewoon in Flam zelf. In het seizoen is die mogelijkheid niet altijd vanzelfsprekend aanwezig. Als er cruiseschepen zijn, willen zo veel passagiers met de trein mee dat er voor gewone passanten niet altijd zitplaatsen overblijven. Van te voren via internet boeken is dan wellicht een optie. Meer info op www.visitflam.com. 

Dit is onze tweede treinrit in Noorwegen. Een andere mooie treinrit is die van Dombas naar Andelsnes

Varen door het fjord

Flam ligt aan het einde van de Aurlandfjord, die weer in verbinding staat met de wonderschone, nauwe Naeroyfjord. We laten ons op onze tweede dag in Flam met een bus naar Gudvangen brengen en varen per boot terug over het fjord naar Flam.  Hoewel de lucht het eerste gedeelte geheel is dicht getrokken, blijft het een prachtige vaartocht van zo’n twee uur over dit ook al op de UNESCO-Werelderfgoedlijst staande fjord. Het levert weer tal van uitzichten op van uit het water oprijzende bergen, watervallen en hoog op de berg liggende boerderijen. 

Een beetje fris is het wel aan boord

Een andere mogelijkheid om door een Fjord te varen is bij Geiranger

Het is een welbestede dag, ook al, omdat de bus een omweg maakte naar Stalheimskleiva, een weg langs een steile berghelling met maar liefst twaalf haarspeldbochten en een stijging van soms 20%. We zouden het met de camper niet graag hebben gedaan maar de buschauffeur stuurt de meterslange bus rustig door de bochten. Bonus is de stop bij het Stalheim Hotel, waar we een fenomenaal uitzicht op de vallei hebben. 

En ook de lobby met al zijn oude Scandinavische design meubelen is een kijkje waard.

Om ons niet alleen te laten vervoeren maar ook zelf in actie te zijn, wandelen we vandaag ook nog naar het oude kerkje van Flam, een traject wat we ook gemakkelijk hadden kunnen fietsen. Nu lopen we over een geasfalteerde weg zo’n 3,5 kilometer heen en weer terug aan beide zijden van de rivier.

Kerkje in oud Flam

De volgende dag rijden we vanuit Flam de oude weg naar Laerland en rijden we via de 24 km lange tunnel terug.

Overnacht: nog twee nachten op camping Flam

Gereden: 0 kilometer

Weer: 1^e dag prachtig zonnig, 24 graden, 2e dag afwisselend bewolkt en zon en tussendoor wat regen,  ca. 20 graden

                                                                        Verder met Laerdal, Hardangervidda, weg 13

Van Flam naar Laerland over oude weg en terug door tunnel

28 juni, zaterdag   Dag 23

Oude weg van Aurland naar Laersdal

Het is eind juni en we rijden hier in Noorwegen met de camper tussen twee muren van sneeuw.  

We zijn hoog op het bergplateau tussen Aurland en Laersdal en rijden de oude weg, hoog boven de tunnel. Deze weg is ons door iedereen aangeraden en blijkt letterlijk en figuurlijk adembenemend. Vooral het eerste stuk vanaf Aurland is smal, steil en bochtig. Bij iedere haarspeldbocht zijn we op dit 4 meter brede weggetje blij dat we geen auto, laat staan een andere camper of autobus,  tegen komen.  Last van hoogtevrees moet je ook niet hebben, want we stijgen en stijgen maar en zien bij de bochten het dal en het fjord steeds duizelingwekkend laag onder ons. Gelukkig brengt J ons koelbloedig draaiend en schakelend, heelhuids boven.  

Uitzicht vanaf de Stegastein

Daar wacht ons bij het uitzichtspunt Stegastein - een soort horizontale skischans, hoog boven het fjord - op deze heldere en zonnige dag een betoverend uitzicht over het blauwe fjord. 
Dat vinden de Noren zelf ook; zelfs op het toilet is een groot raam gemaakt om van dit uitzicht te genieten!

De Stegastein. Foto: Tripomatic

Daarna volgt een nog steeds stijgend maar minder duizelingwekkend traject over het bergplateau met sneeuwresten en ijsmeertjes. Zoals zo vaak, geven ook hier foto’s maar een deel van de ongerepte werkelijkheid weer. Wij verwachten dat er ieder ogenblik trollen tevoorschijn kunnen komen.  

Na het hoogste punt wordt de weg al dalend weer groener en lieflijker. Hier wachten de fraaie houten huizen in Laerdal.  

We rijden door over de E16 en de historische weg naar de uit 1180 daterende staafkerk van Borgund. Mede dankzij vele teerlagen staat deze oude houten kerk er nog steeds gaaf bij. 

Laerdaltunnel

We maken de mooie rondrit compleet door voor de terugweg naar Aurland de 24 kilometer lange Laerdaltunnel te nemen. 

Om te zorgen dat je tijdens de ca. 25 minuten durende rit door de tunnel niet in slaap valt, is de tunnelbuis op drie plaatsen  geheimzinnig blauw verlicht.

Na de tunnel  laten we Aurland en Flam nu rechts liggen en kiezen we weg nr. 50 richting Hol, ook al weer een toeristische weg. 

Na ca. 30 kilometer en diverse ogenschijnlijk ruw in de bergen uitgehakte tunnels houden we het bij Orsbo op de camping voor vandaag voor gezien. 
Zoals op zo veel plaatsen in Noorwegen is het hier stil, een stilte die ook hier wordt verbroken door het altijd ruisende en kletterende water.  

Gereden: 162 kilometer 

Overnachtingsplaats: Camping bij Osterbo Fjellstove

Weer: Zonnig, blauwe lucht met witte wolken, 20 tot 22 graden

Over Hardangervidda naar Eidfjord

29 juni, zondag  Dag 24

We beginnen de dag met het ontbijt in de zon

Hardangervidda

Ruig en weids is het landschap dat we vandaag doorkruisen. We gaan eerst naar het zuid-oosten via weg nr. 50 en vervolgens vanaf Geilo weer via weg nr. 7 naar het westen tot aan Eidfjord. Het zijn beide toeristische routes die over de Hardangervidda voeren. Weer passeren we talloze meertjes en besneeuwde bergtoppen.  Bijzonder zijn de tunnels in weg 50. Ze lijken ruwweg uitgehakt in de bergen en spiralen in lange bochten omhoog of omlaag; een bijzondere ervaring. 

Meertjes als spiegels

Langs weg 50

Het landschap is vaak ruw, kaal en weids; alleen de hoogspanningmasten   langs weg 50 detoneren enigszins in deze natuur.  Maar ja, de door waterkrachtcentrales geproduceerde elektriciteit moet wel naar de bewoonde wereld worden getransporteerd. Later komt er meer begroeiing en zien we de toekomstige scheepsmasten in de vorm van kaarsrechte naaldbomen langs de weg staan. 

Het landschap rondom weg 7 is zo mogelijk nog weidser; 360 graden rond je heen kijkend zie je alleen maar rotsachtige, door meertjes doorsneden, bemoste hoogvlakte met de bergen op de achtergrond. In het gebied moeten duizenden rendieren leven, maar daarvan hebben we er geen een ontmoet.

Hoogvlakte langs weg 7

Links loopt hoog de weg. Van het plateau linksvoor stort de waterval naar beneden

Waterval Vorigsfossen

We hebben deze reis letterlijk al honderden grotere en kleinere watervallen gezien, zodat we niet eens meer echt opkijken van een stroom water, die van een berg afkomt. Maar bij de Vorigsfossen – volgens de Noren zelf de beroemdste waterval – stoppen we toch. 

Het is in ieder geval bijzonder dat we hier van boven (bij hotel Fossli) op de waterval kijken en zo het water in de diepte zien storten,  in plaats er van beneden tegen aan kijken.

Waterval Varingfossen

Kort na de waterval parkeren we ons rijdend huisje op een kleine camping in Ovre Eidjfjord. 

Tip: Wij parkeerden bij het Fossli hotel (50 NOK) maar je kunt ook (vanaf Geilo gezien) iets doorrijden naar de gratis parkeerplaats. Niet ver daarvandaan begint ook een wandelpad, lager naar de waterval. 

Gereden: 157 kilometer

Overnacht: Camping Saebo, Ovre Eidfjord

Weer: Zonnig met witte wolken, fris, circa 20 graden